De auto is soms handig. Je kunt meer meenemen dan op de fiets. Kleine kinderen, bagage, afval. Sommige bestemmingen, vooral in het buitengebied, zijn met de auto gemakkelijker te bereiken dan met openbaar vervoer.

Maar, zoals niemand graag woont in het verlengde van een start- of landingsbaan van een luchthaven, kiest niemand graag een woning nabij een verkeersslagader of klaverkruising. Is het daarom wél logisch de automobilist in het plaatselijke en provinciale beleid centraal te stellen? De auto vervuilt: met de uitstoot van broeikasgassen, fijnstof en zelfs geluid. En: langzamer verkeer is bij ongevallen vaak de lijdende partij.

Kinderen spelen minder buiten dan vroeger. Dat is niet alleen omdat telefoon en wrijfcomputer hun tot bankzitten verleidt, maar ook omdat de straat gevaarlijker is geworden. Er is meer snelverkeer. En weggebruikers houden – zelfs in de bebouwde kom – niet altijd rekening met spelende kinderen. De gevolgen zijn groot: voor hun gezondheid, maar ook voor de ontwikkeling van hun sociale vaardigheden.

Je kunt protesteren tegen automobilisten die op een smalle landelijke weg doodleuk harder rijden dan de voorgeschreven maximale snelheid van 60 km/u. Tegen automobilisten die 50 km/u in een woonwijk onzinnig traag vinden. Tegen lieden die een fietsstraat beschouwen als uitnodiging tot een beetje ‘gassen’. Maar wie zich daarom kwaad maakt, heeft daar vooral zelf last van.

Daarom werd ik lid van de Fietsersbond, afdeling Utrechtse Heuvelrug. Deze organisatie vraagt op een positieve manier aandacht voor de ‘ondergeschikte’ weggebruiker. Voor de fietser die op doorgaande wegen als de Hoofdstraat in Driebergen stilstaat voor de vele verkeerslichten om automobilisten, officieel om milieuredenen, een ‘groene golf’ te kunnen bieden. De fietser, wie langs diezelfde Hoofdstraat het afslaan naar zijwegen wordt belemmerd door rare, hoge drempels of ontbrekende oversteekplaatsen (zoals op het kruispunt Hoofdstraat/Traaij). Aandacht voor kruispunten waar in spitstijden onvoldoende opstelruimte voor een rood verkeerslicht is (zoals op de kruispunten Hoofdstraat/Nijendal, Hoofdstraat/Buzziburglaan en Hoofdstraat/ter hoogte van de hockeyclub).

Het lijkt een heel lokaal, en daarmee ‘klein’ verhaal. Maar veel fietsers worden hier dagelijks mee geconfronteerd. Een fietsstrook die na het aanbrengen van een nieuwe asfaltlaag plotseling verdween op de Sterkenburgerlaan ten oosten van Driebergen. Gevaarlijke kruisingen als bij de Donderbergrotonde in Leersum. De drukke Rijndijk bij Amerongen, vol motorrijders en dagjesreizigers in de auto.

Tegen de auto ben ik pertinent niet, al heb ik geen rijbewijs. Maar in de hoop dat verschillende verkeersgebruikers tóch rekening met elkaar kunnen houden, wil ik op mijn manier bijdragen aan een milieuvriendelijker en veiliger verkeersbeleid. Vooral als redacteur. Om onze ideeën op een heldere manier te verwoorden. Om anderen te enthousiasmeren voor in onze ogen belangrijke zaken.

Dat een vliegtuig naar een redelijk nabij buitenland soms sneller is dan de trein, en als gevolg van merkwaardige belastingafspraken ook dikwijls goedkoper, zullen we niet met een vingerknip kunnen veranderen. Dat het steeds moeilijker wordt, je fiets per spoor naar het buitenland mee te nemen? Net zo min. Veiliger en plezieriger fietsritten in onze eigen omgeving, voor woon-werkverkeer en recreatief: daarvoor verbeteringen te behalen is zeker reëel. En gezamenlijk, als Fietsersbond, maken wij het schijnbaar onmogelijke wellicht toch óók mogelijk. <

Gezien op het internet: de Glaobal Heatmap van de populaire sport-app Strava. Als je deze app op je smartphone hebt geïnstalleerd kun je je gelopen, gefietste of anderszins afgelegde route tijdens je sportieve activiteit opslaan, zodat je je favoriete rondje(s) gemakkelijk kunt terugvinden en je bijvoorbeeld ook kunt zien welke afstand je hebt afgelegd en met welke snelheid. Ook kun je zo aan andere laten zien waar en hoe ver je hebt gelopen of gefietst, door je activiteit te delen.

Onlangs heeft Strava een gedetailleerde wereldkaart gepubliceerd met de afgelegde routes van miljoenen sporters over de hele wereld die deze app gebruiken. Je ziet de wereldkaart van Google Maps met daarop lijntjes die de routes weergeven waar gebruikers van de app zijn geweest. Hoe dikker het lijntje, hoe meer mensen er langs gekomen zijn.

Overigens zijn de weergegeven routes niet te herleiden tot een individuele sporter, je ziet alleen lijntjes op de kaart waar mensen hebben gelopen of gefietst, niet wie dat zijn geweest. Je kunt de app overigens ook zo instellen dat je route niet openbaar wordt gemaakt.

Als we op deze wereldkaart inzoomen op onze eigen Utrechtse Heuvelrug, valt meteen op dat dit een populair gebied is onder hardlopers en fietsers: de dichtheid van de lijntjes is er groter dan in omliggende gebieden. De mountainbikeroutes, zoals bijvoorbeeld die in het Zuylesteinse bos en rond de Amerongse berg zijn goed herkenbaar. Kennelijk zijn het vooral mountainbikers die deze app gebruiken, want het fietspad langs de Veenseweg heeft een veel dunner lijntje.

Misschien een goed idee om voor dagelijkse fietsers ook zo’n appje te maken dat het fietsgedrag permanent registreert? Wellicht kan de fietstel-app van de Fietsersbond hiermee worden uitgebreid. Dat geeft wegbeheerders nog beter inzicht in de dagelijkse fietsbewegingen en zo kunnen zij beter bepalen waar de knelpunten liggen en waar investeringen in de infrastructuur het meeste effect zullen hebben.

Op de heat map rond Amerongen zie je één wel heel vette rode lijn. Dat is de Bergweg. Een mogelijke verklaring voor de kennelijk grote populariteit van deze weg bij de sportief ingestelde fietsers is dat dit de hoogste ‘col’ van de provincie Utrecht is. De gemeente Utrechtse Heuvelrug wil graag ‘fietsgemeente’ worden. Dat betekent dat ze de fietsers meer ruimte willen geven. Zullen we de Bergweg in het weekend eens afsluiten voor autoverkeer? Kost bijna niks, en succes verzekerd! <

In 2015 ben ik, Evert Verweij, als lid van de fietsersbond actief geworden bij de afdeling Utrechtse Heuvelrug. De reden daarvoor is dat ik vind dat de voorzieningen voor de fietser in onze mooie gemeente wel wat beter kunnen en in het algemeen dat de fiets veel meer aandacht behoeft in het verkeersbeleid. Bij het inrichten van onze openbare ruimte wordt naar mijn idee veel te veel vanuit de auto gedacht en ontworpen. Een mooi voorbeeld is het kruispunt in Doorn. Dit is een belangrijke publieke ruimte in het centrum van Doorn, waar veel mensen gebruik van maken. Tegelijk is het ook de kruising van twee provinciale wegen. De ruimte is nu niet echt ingericht voor mensen, integendeel, het (gemotoriseerd) verkeer wel heel dominant aanwezig. Dat kan volgens mij anders.

We hebben nu een groepje van vijf actieve fietsersbondleden die regelmatig bij elkaar komen. Met dit groepje volgen wij alle ontwikkelingen in de gemeente Utrechtse Heuvelrug met betrekking tot de fiets, kaarten wij regelmatig knelpunten aan en denken we mee over oplossingen. Dat doen we onder meer in het Verkeersberaad, het overleg dat de gemeente een paar keer per jaar pleegt met bewoners en diverse belangenorganisaties over gemeentelijke plannen en projecten op het gebied van verkeer. Ook wonen we af en toe commissie- en raadsvergaderingen bij en spreken zo nodig in wanneer er voor de fietser belangrijke onderwerpen op de agenda staan. Behalve belangenbehartiging bij het gemeentebeleid hebben we ook af en toe een activiteit, zoals het organiseren van een gratis bewaakte fietsenstalling bij grote evenementen of een fietspompactie in een winkelcentrum. Met de vijf personen die we nu hebben lukt het meestal net, maar extra handjes zijn altijd welkom. Heb je af en toe een paar uurtjes vrij en gaat de fietser je na aan het hart (maar dat lijkt me logisch, daarom ben je toch lid van de Fietsersbond), neem gerust contact met één van ons op. <